Het systeem is oorspronkelijk opgezet om kleurintuities te beschrijven en niet zozeer als pigmentmodel voor het mengen van kleuren. Toch is het met succes gepromoot als industriële standaard voor het samenstellen van mengkleuren. De NCS kleurenwaaier toont, in tegenstelling tot de RAL kleurenwaaier, een logisch kleurverloop in een ruime sortering aan kleurtinten en is daarmee een nuttig hulpmiddel bij het maken van kleurkeuzes. De NCS kleurcode is opgebouwd uit een drietal waarden:
- hoeveelheid zwart
- hoeveelheid kleur (kleurverzadiging)
- tint (een percentage tussen twee van de elementaire kleuren)
De hoeveelheid zwart en kleur zijn bij elkaar opgeteld kleiner of gelijk aan 100%. Wat overblijft is het percentage wit. De NCS kleurcode heeft daarmee de volgende vorm:
NCS [zwart][kleur]- [elementaire kleur A][percentage elementaire kleur B]
Nemen we als voorbeeld de NCS kleur 1080-Y90R dan is dat een kleur met veel intensiteit (80% kleur), 10% zwarting (en daarmee dus ook 90% wit om de 100% compleet te maken) in een hoofdzakelijk rode tint (90%R) met een klein percentage (10%) geel. Op de site van Natural Color System® kan online met behulp van de NCS navigator een kleurcode worden opgezocht bij een geselecteerde kleur of er kan een kleurcode worden ingevoerd waarbij de bijpassende kleur op het beeldscherm wordt getoond. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat beeldschermkleuren niet geheel overeen komen met de daadwerkelijke kleur in de kleurenwaaier.